مرگ حسن نصرالله برای حزب‌الله و لبنان به چه معناست؟

در حال حاضر، به‌دلیل ترس از یک درگیری فرقه‌ای دیگر، ارتش در برخی مناطق بیروت بین محله‌های مسیحی‌نشین و شیعه‌‌نشین مستقر شده است

از منظر پیشنهاد شغلی، رهبری حزب‌الله در زمره جذاب‌ترین موقعیت‌های شغلی جهان محسوب نمی‌شود. در پی کشته شدن حسن نصرالله در حمله هوایی اسرائیل به بیروت، هرکس که به کرسی رهبری حزب‌الله تکیه بزند نمی‌تواند انتظار داشته باشد که مدتی طولانی در این سمت باقی بماند.

به نوشته نشریه تلگراف، نصرالله به‌مدت ۳۲ سال رهبری حزب‌الله را بر عهده داشت و به یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های جهان عرب تبدیل شده بود. حزب‌الله بی‌تردید در گذر سال‌ها برای چنین لحظه‌ای برنامه‌ریزی کرده است، هرچند پیش‌بینی نمی‌کرد در چنین شرایطی ناچار به انتخاب رهبر جدید شود.

شمار زیادی از فرماندهان و مقام‌های ارشد حزب‌الله در حملات اخیر اسرائیل کشته شده‌اند و با اعلام کشته شدن نبیل قاووق، معاون شورای مرکزی حزب‌الله، تعداد نامزدهای تصدی رهبری حزب‌الله کمتر شد.

قاووق یکی از شناخته‌شده‌ترین چهره‌های حزب‌الله بود و فرماندهی عملیات‌های میدانی حزب‌الله در جنگ سال ۲۰۰۶ با اسرائیل را بر عهده داشت، و برخی تحلیلگران او را جانشین احتمالی نصرالله می‌دانستند.

با این حال، محتمل‌ترین گزینه برای رهبری هاشم صفی‌الدین بوده است، او پسرعموی مادر نصرالله و رئیس شورای مرکزی حزب‌الله است. او همواره به چشم گزینه‌ای توانمندتر از رقیب اصلی‌اش، نعیم قاسم، نفر دوم حزب‌الله، دیده شده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

صفی‌الدین نیز روحانی است و شباهت ظاهری به نصرالله دارد و عمامه سیاه بر سر می‌گذارد. از آن‌جا که پسر صفی‌الدین با دختر قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه، ازدواج کرده است، او روابط شخصی نزدیکی با جمهوری اسلامی ایران دارد.

گزارش‌ها حاکی از آن است که جمهوری اسلامی در تدارک اعزام یکی از فرماندهان ارشد نیروی قدس سپاه به بیروت است، که گفته می‌شود در انتخاب رهبر جدید حزب‌الله، ایجاد ساختار فرماندهی جدید و بازسازی شبکه ارتباطات حزب‌الله که در اثر خرابکاری هماهنگ اسرائیل از بین رفته است، کمک خواهد کرد.

به نوشته نشریه تلگراف، برخی تحلیلگران هشدار داده‌اند که رهبر جدید ممکن است تندروتر باشد و به اندازه نصرالله محتاط و حسابگر نباشد، که به‌رغم رویارویی همواره از جنگ تمام‌عیار با اسرائیل اجتناب می‌کرد.

به‌رغم کاهش انکارناپذیر توان نظامی حزب‌الله، این گروه شبه‌نظامی همچنان زرادخانه‌ای موشکی در اختیار دارد که برآورد می‌شود بیش از ۱۰۰ هزار موشک از جمله موشک‌های هدایت‌شونده پیشرفته را شامل شود.

برخی ناظران معتقدند رهبر جدید ممکن است تمایل بیشتری به بی‌احتیاطی و تقابل نشان دهد و موشک‌های بیشتری به سمت اسرائیل شلیک کند، تا روحیه تخریب‌شده حزب‌الله بازگردانده شود و از زرادخانه موشکی پیش از آنکه چنان ضعیف شود که قابل‌استفاده نباشد، استفاده کند.

اما برخی دیگر می‌گویند حزب‌الله در حال حاضر چنان دستخوش آشفتگی است که اگر بخواهد هم قادر به استفاده گسترده از موشک‌هایش نخواهد بود.

نشریه تلگراف می‌نویسد حتی اگر خطر حزب‌الله برای اسرائیل به‌مرور زمان کاهش پیدا کند، خطری که برای جامعه لبنان ایجاد می‌کند ممکن است افزایش یابد. با تضعیف و احتمالا فقدان رهبری در حزب‌الله پس از مرگ شخصیتی کلیدی مانند نصرالله، سایر جناح‌های سیاسی در لبنان دستخوش تفرقه عقیدتی ممکن است در پی به چالش کشیدن سلطه سیاسی حزب‌الله در این کشور باشند.

با توجه به اینکه حزب‌الله به چشم عامل بحران عمیق اقتصادی و دولتی لبنان دیده می‌شود، بسیاری از لبنانی‌های خارج از پایگاه شیعه حزب‌الله از بازآرایی صحنه سیاسی کشور استقبال خواهند کرد. بر اساس نظرسنجی‌ها، محبوبیت حزب‌الله در لبنان ۳۰ درصد و تقریبا برابر جمعیت شیعه لبنان است.

اما در حالی که فرصتی برای مسیحی‌ها، دروزی‌ها، و مسلمانان سنی لبنان وجود دارد تا ابتکار عمل را به دست بگیرند، این فرصت با خطر زیادی همراه است. جنگ داخلی فرقه‌ای لبنان در فاصله سال‌های ۱۹۷۵ تا ۲۰۰۰ کشور را به ویرانی کشاند و ۱۵۰ هزار نفر را به کام مرگ فرستاد.

حزب‌الله نشان داده است که از توسل به زور ابایی ندارد. در سال ۲۰۰۸، نیروهای نقاب‌پوش حزب‌الله با پرتاب نارنجک و تیراندازی به سمت ساختمان‌های مسکونی، کنترل  مناطق سنی‌نشین بیروت را به دست گرفتند.

حدود سه سال پیش که افراد مسلح مشکوک به عضویت در یک گروه شبه‌نظامی مسیحی به سوی حامیان حزب‌الله که قصد ورود به منطقه مسیحی‌نشین بیروت را داشتند تیراندازی کردند، زنگ خطر آغاز جنگ داخلی دوباره طنین‌انداز شد. در جریان این درگیری‌ها دست‌کم هفت نفر کشته شدند.

در حال حاضر، به‌دلیل ترس از یک درگیری فرقه‌ای دیگر، ساکنان بیروت در خیابان‌های بسیاری از نقاط شهر تردد نمی‌کنند، مغازه‌ها تعطیل‌اند و مردم در خانه مانده‌اند. در همین حال، ارتش در برخی مناطق بین محله‌های مسیحی‌نشین و شیعه‌‌نشین مستقر شده است.   

جورج تانوس، شهروند مسیحی لبنانی، گفت: «سال‌های سال است که شهر را تا این اندازه در اضطراب به خاطر نمی‌آورم.»

او در حالی که کیسه‌های خرید را از صندوق عقب خودرو خالی می‌کرد، به نشریه تلگراف گفت: «ما محض احتیاط رفتیم تا مایحتاج ضروری را بخریم و ذخیره کنیم، تا برای بدترین شرایط آماده باشیم. در لبنان همیشه امید بهترین‌ها و انتظار بدترین‌ها را داریم.»